Phương pháp giáo dục Montessori là gì?
Phương pháp giáo dục Montessori là một phương pháp giáo dục trẻ em dựa trên nghiên cứu và kinh nghiệm của bác sĩ và nhà giáo dục người Ý – Maria Montessori. Phương pháp giáo dục Montessori được phát triển căn cứ vào đặc điểm tâm lý trẻ dưới 6 tuổi, bao gồm:
- Khuynh hướng thích gần gũi với thiên nhiên
- Tính trật tự
- Thích khám phá
- Hoạt động có mục đích
- Thao tác với môi trường xung quanh
- Tính lặp lại
- Tính trừu tượng
- Tính hoàn hảo
- Trí tuệ toán học
Trên cơ sở đó, phương pháp giáo dục Montessori cung cấp cho trẻ các trải nghiệm học tập trên các lĩnh vực như Thực hành cuộc sống, Giác quan, Toán học, Ngôn ngữ và Văn hóa (Lịch sử, Địa lý, Khoa học, Nghệ thuật). Với sự đa dạng về lĩnh vực học tập, trẻ càng có thêm cơ hội để mở rộng kiến thức, phát huy tiềm năng sẵn có và trau dồi, bồi dưỡng những kỹ năng.
Hiện nay, phương pháp giáo dục Montessori đã được ứng dụng ở rất nhiều các trường mầm non tại Hà Nội (1), Hồ Chí Minh và nhiều tỉnh, thành phố khác như Hải Phòng, Hạ Long, Thái Bình,…
Những đặc điểm làm nên sự khác biệt của phương pháp giáo dục Montessori
Điểm khác biệt lớn nhất của phương pháp Montessori so với các phương pháp dạy trẻ truyền thống nằm ở chỗ: Montessori lấy khả năng tự học của trẻ làm nền tảng cơ sở. Dựa trên phương trâm này, những đặc điểm của phương pháp giáo dục Montessori được thể hiện như sau:
Những đặc điểm của phương châm này thể hiện như sau:
1. Trẻ tự chọn hoạt động yêu thích, ưu tiên sự phát triển tính tập trung và cá nhân
Trong các tiết học Montessori, mỗi trẻ sẽ được tự chọn những hoạt động học tập mình thích theo đúng nhịp độ phát triển của từng trẻ. Quá trình học tập thông qua hoạt động riêng biệt sẽ tối ưu sự tập trung của trẻ, tạo điều kiện để trẻ tự khám phá và tự thể hiện mình.
Trong lớp học Montessori, các con có thể tự do lựa chọn những hoạt động mình yêu thích
2. Giáo cụ trực quan là công cụ học tập chính
Giáo cụ trực quan chính là những vật dụng, chất liệu được thiết kế để trợ giúp sự cảm nhận của các giác quan. Và trẻ em rất dễ bị thu hút bởi những công cụ đó. Chính vì vậy, tiến sĩ Montessori đã phát triển những học cụ dạy học chuyên biệt này trong dạy trẻ theo phương pháp giáo dục mới này.
Các trường mầm non song ngữ tại Hà Nội nói riêng và trường mầm non quốc tế tại Hồ Chí Minh nói chung theo phương pháp Montessori đều cần trang bị đầy đủ các giáo cụ trực quan cho trẻ. Các học cụ Montessori rất nhiều loại khác nhau, thường được làm bằng gỗ, có thiết kế chi tiết và cầu kỳ nhằm mục đích kích thích sự tìm tòi, mày mò giúp trẻ học hỏi các vấn đề đa dạng từ Địa lý, Khoa học, Toán học, Nghệ thuật,…
3. Giáo viên chỉ là người hỗ trợ, đồng hành cùng trẻ
Trong chương trình học Montessori, trẻ sẽ là trung tâm của các hoạt động học tập. Các giáo viên chỉ đóng vai trò hướng dẫn, khuyến khích trẻ chủ động với môi trường xung quanh và tự học theo cá tính của riêng mình. Giáo viên Montessori cần đáp ứng được những tiêu chí sau: yêu thương, tận tình chăm sóc trẻ, không hề áp đặt trẻ mà chỉ quan sát đưa ra những gợi ý và hỗ trợ tối đa khả năng tự phát triển của mỗi trẻ trong từng giờ học, theo sát trẻ để đưa ra các lộ trình học tập phù hợp với trẻ,…
4. Môi trường trật tự, hài hòa
Các lớp học Montessori được thiết kế dựa trên sự phù hợp và yêu cầu của trẻ với nhiều loại giáo cụ trực quan vừa tầm tay trẻ. Lớp học bố trí có trật tự, ngăn nắp cùng các màu sắc hài hòa để trẻ học tập được tốt nhất. Trên cơ sở đó, việc giáo dục tích hợp cân bằng việc học và vận động tự do, kết hợp hoạt động thể chất, tinh thần và xã hội cũng được triển khai toàn diện trong chương trình Montessori.
Với những bài học được thiết kế đa dạng, môi trường hài hòa, trẻ dễ dàng học được cách phối hợp và tương tác với mọi người xung quanh
Lớp học được trang bị đầy đủ giáo cụ trực quan, rộng rãi, thoáng mát
Ngoài ra, tại các trường mầm non tại Hà Nội ứng dụng phương pháp Montessori, nhà trường cũng rất chú trọng tới việc mang đến các không gian vui chơi trong nhà và ngoài trời dành riêng cho trẻ. Trẻ có thể tự do hoạt động và vui chơi, giải phóng năng lượng, vừa nâng cao thể lực vừa rèn luyện sức bền,…
Với những đặc điểm nổi trội trên, khi trẻ được giáo dục theo phương pháp Montessori, trẻ sẽ phát triển toàn diện về trí tuệ, thể chất, tinh thần và hình thành nhân cách tốt cũng như các kỹ năng quan trọng như kỹ năng ứng xử, giao tiếp xã hội, kỹ năng học tập và kỹ năng làm việc nhóm,…