3 lưu ý quan trọng chăm sóc trẻ sau ngộ độc thực phẩm
Nhận biết, xử trí và chăm sóc đúng cách khi trẻ bị ngộ độc thực phẩm để tránh các biến chứng nguy hiểm là điều cha mẹ quan tâm, nhất là sau vụ ngộ độc thực phẩm khiến hàng loạt học sinh nhập viện sau chuyến đi dã ngoại ở Hà Nội mới đây.
Đặc biệt, nguy cơ ngộ độc thực phẩm thường tăng cao trong mùa hè khi thời tiết nắng nóng do đây là điều kiện thuận lợi cho các loại vi sinh vật phát triển mạnh.
-
Triệu chứng khi trẻ bị ngộ độc thực phẩm
Về tiêu hóa: đau bụng, buồn nôn, nôn trớ, tiêu chảy.
Về hô hấp: ho, thở nhanh, khó thở, tím tái
Về thần kinh: co giật, run tay chân, run giật cơ (ở mặt, ngực, đùi, cánh tay), yếu cơ sau đó là liệt cơ. Nặng hơn có thể liệt cơ hô hấp, rối loạn nhịp tim hoặc hôn mê.
Dấu hiệu tăng tiết: đờm nhớt, dịch tiêu hóa, mồ hôi, nước bọt.
Khi nghi ngờ trẻ bị ngộ độc, cha mẹ phải chú ý kỹ xung quanh để tìm những vật nghi ngờ gây độc và liên hệ điện thoại đến bệnh viện để được hướng dẫn cách sơ cứu thích hợp. Khi đưa trẻ đến bệnh viện, phải đem theo những vật nghi ngờ gây ngộ độc.
2. Cách xử trí khi trẻ bị ngộ độc thực phẩm
- Nên gọi cấp cứu hoặc nhanh chóng vận chuyển trẻ đến cơ sở y tế gần nhất.
- Trong khi chờ đợi vận chuyển đến cơ sở y tế nên:
Để trẻ nằm nghỉ và theo dõi tình trạng mất nước (khát, li bì, niêm mạc miệng mũi khô, tiểu ít,…) của trẻ do ói mửa, tiêu chảy để đảm bảo bù nước cho đầy đủ.
Cho trẻ uống dung dịch Oresol theo nhu cầu để đảm bảo cân bằng nước và điện giải.
Nếu trẻ sốt cao có thể dùng các thuốc hạ sốt thông thường như paracetamol 10-15 mg/ kg/ lần x 4-6h/ lần (tối đa 0,5g/ lần và 2g/ngày).
Tạm ngừng việc sử dụng thức ăn, thuốc nghi ngờ gây ngộ độc, giữ lại toàn bộ thức ăn thừa, phân, chất nôn, thuốc đã dùng để đi xét nghiệm và báo ngay cho cơ quan y tế.
Bác sĩ thăm khám cho bệnh nhân ngộ độc thực phẩm.
3. Chăm sóc trẻ phục hồi sau ngộ độc thực phẩm
- Chế độ ăn của trẻ
Cho trẻ ăn các món ăn loãng, mềm như súp, cháo, canh để đảm bảo dinh dưỡng và giúp trẻ dễ ăn hơn.
Không nên ép trẻ ăn quá nhiều trong 1 bữa, có thể chia nhỏ thành nhiều bữa trong ngày.
Cho trẻ ăn thêm sữa chua, rau xanh, hoa quả như chuối, táo để hỗ trợ tiêu hóa và tăng cường vitamin.
Khi nhận thấy trẻ bình thường trở lại, cha mẹ có thể cho trẻ ăn cơm, bánh và một số đồ ăn khác.
Tránh các thực phẩm gây khó tiêu và dễ kích thích gây buồn nôn như: đồ chiên rán, thức ăn quá nhiều dầu mỡ. Không nên ăn các thực phẩm từ sữa động vật như: bơ, phô mai, sữa… trong vài ngày do lúc này cơ thể trẻ khó dung nạp được lactose gây ra chứng đầy bụng, khó tiêu.
- Uống nhiều nước
Cho trẻ uống nước bù điện giải đúng cách.
Có thể cho trẻ uống nước ép hoa quả để dễ uống hơn.
Không cho trẻ uống nước đá, các loại nước ngọt hoặc nước có ga.
- Chế độ nghỉ ngơi
Trẻ bị ngộ độc thức ăn cần được nghỉ ngơi nhiều hơn bình thường, tránh các vận động mạnh.
Cha mẹ tốt nhất nên cho trẻ ngủ sớm, ngủ đủ giấc.
Hạn chế tiếng ồn gây ảnh hưởng tới giấc ngủ của trẻ.
4. Phòng ngừa ngộ độc thực phẩm
Rửa tay sạch với xà phòng trước khi sử dụng đồ ăn uống.
Bảo quản đồ ăn thừa và các loại thực phẩm khác trong tủ lạnh nếu chưa cần dùng đến.
Nấu thức ăn chín với nhiệt độ thích hợp và lưu trữ trong hộp sạch.
Không để trẻ ăn uống mà không có sự giám sát của người lớn.
Không sử dụng lại đồ ăn cũ có dấu hiệu bị hỏng. Kiểm tra kĩ thời hạn sử dụng của các thực phẩm đóng gói trước khi sử dụng./.
TS.BS Lê Ngọc Duy
Trưởng khoa Cấp cứu và Chống độc, Bệnh viện Nhi Trung ương