Tâm lý trẻ 3 tuổi có rất nhiều thay đổi, trong đó, khủng hoảng tuổi lên 3 chính là điều khiến bố mẹ lo lắng nhất. Nhưng chỉ cần bố mẹ kiên nhẫn và thấu hiểu tâm lý của trẻ thì mọi vấn đề đều có thể dễ dàng giải quyết.
Tâm lý trẻ 3 tuổi tưởng chừng rất khó đoán vì lúc này trẻ vẫn chưa có đủ vốn từ để diễn tả được hết ý muốn của mình, vì vậy không ít bố mẹ và trẻ đã xảy ra bất đồng trong giai đoạn này. Thế nhưng nếu bố mẹ hiểu được nguyên lý hoạt động của cảm xúc trẻ lúc này thì bố mẹ sẽ dễ dàng đồng hành cùng trẻ vượt qua giai đoạn khủng hoảng tuổi lên 3.
Bố mẹ hãy tham khảo bài viết dưới đây của ODPHUB để hiểu hơn về tâm lý trẻ tuổi lên 3 nhé!
Đặc điểm tâm lý trẻ 3 tuổi
Bố mẹ có thể dễ dàng nhận thấy đặc điểm tâm lý của trẻ 3-4 tuổi là những cơn thịnh nộ vô cớ, thái độ bướng bỉnh ở trẻ diễn ra rất thường xuyên. Với kỹ năng ngôn ngữ và vận động vẫn còn khá hạn chế, nên dù trẻ có rất nhiều nhu cầu tự lập và ham học hỏi, nhưng tới khi có cơ hội được tự làm một việc gì đó thì trẻ khó hoàn thiện một cách hoàn hảo. Điều này dẫn tới những khó khăn trong việc đối phó với sự thất vọng của trẻ, do đó trẻ sẽ dễ mất kiểm soát và có những hành vi, cảm xúc tiêu cực.
Dưới đây là một số cột mốc quan trọng trong tâm lý trẻ 3 tuổi:
- Trẻ bắt đầu biết cách thể hiện cảm xúc của mình và hiểu được cảm xúc của mọi người xung quanh.
- Mong muốn tự lập và tự làm mọi việc giống như người lớn. Đây cũng là lúc “cái tôi” của trẻ hình thành.
- Trẻ luôn tò mò, thích tìm tòi, khám phá về những điều mới lạ trong cuộc sống và thế giới xung quanh. Lúc này trong đầu trẻ có cả ngàn thắc mắc và vạn câu hỏi vì sao được đưa ra khiến cho phụ huynh vô cùng đau đầu.
- Trẻ bắt đầu học những điều mới bằng các quan sát và bắt chước cử chỉ, hành động, lời nói của những người xung quanh, đặc biệt là bố mẹ - người gần gũi nhất với trẻ.
Tâm lý trẻ 3 tuổi rất dễ bị khủng hoảng, dẫn tới những biểu hiện bướng bỉnh, hay cáu gắt,...
Nguyên nhân khủng hoảng tuổi lên 3
Nguyên nhân chính gây ra khủng hoảng tâm lý trẻ tuổi lên 3 là do mâu thuẫn giữa nhu cầu và năng lực của trẻ, theo tiến sĩ tâm lý Đinh Thị Kim Thoa.
Tiến sĩ Kim Thoa đã phân tích rằng các bé ở độ tuổi này đã dần hình thành được một số kỹ năng nhất định như khả năng vận động, ngôn ngữ và khả năng tự phục vụ (tự ăn, tự dọn đồ chơi,...).
Lúc này, trong tâm lý trẻ 3 tuổi có xu hướng vô thức tự so sánh mình với những người lớn ở xung quanh và muốn tự làm được mọi việc như họ. Tuy nhiên, trái ngược với nhu cầu thể hiện sự độc lập thường trực thì khả năng của trẻ lại có hạn. Trẻ dù đã hình thành được nhiều kỹ năng nhưng vẫn chưa đủ thành thục để có thể tự làm mọi việc một cách trôi chảy, hoặc thường xuyên bị bố mẹ ngăn cản (vì lý do an toàn là chủ yếu) nên dễ dẫn tới xung đột giữa ý muốn và khả năng thực hiện.
Ở tuổi này, khả năng ngôn ngữ của trẻ cũng chưa phát triển hoàn thiện, do đó trẻ chưa biết cách truyền tải hết mong muốn của mình tới bố mẹ.
Chính vì những lý do trên, trẻ thường xuyên cảm thấy ức chế và bực bội, dẫn tới thái độ cáu kỉnh và hay la hét, đập phá đồ vật xung quanh.